R.G. Yayın
Tarihi: 16.06.2004
|
No: 25494
|
Sağlık Bakanlığından:
Kontrole Tabi Kimyasal Maddeler Hakkında
Yönetmelik
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak, Tanımlar
Amaç
Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, yasadışı uyuşturucu ve/veya psikotrop madde imalinde sıkça kullanılan ve/veya
kullanılma potansiyeli olan kimyasal madde/prekürsörlerin yasal ticaretlerinin
ve yasal amaçlarla kullanımlarının denetimine ilişkin kontrol tedbirlerinin
düzenlenmesidir.
Kapsam
Madde 2- Bu Yönetmelik , yukarıda
belirtilen amaç çerçevesinde , kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörler ile,
bunların, yüzde oranları herhangi bir limitle sınırlandırılmaksızın kolaylıkla
izole edilerek çıkartılıp kullanımlarına imkan veren her türlü karışımlarının
üçüncü bir ülkeye gidişleri esnasında, Türkiye"den transit sevkiyatları ile
serbest bölgelere giriş ve çıkışları da dahil olmak üzere ithalat ve
ihracatları ile Türkiye"deki ticari ve ticari olmayan tüm hareketlerinin
denetimini kapsar.
Hukuki
Dayanak
Madde 3- Bu Yönetmelik; 13/12/1983
tarihli ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinin (d) bendi ile
43 üncü maddesine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4- Bu Yönetmelikte geçen;
a) Bakanlık; Sağlık Bakanlığını,
b) Listelenmiş madde; kolaylıkla izole edilerek
çıkartılıp kullanımlarına imkan vermeyen karışımlar ve
halihazırda uygulanabilen yollarla yeniden elde edilemeyen karışımlar ile bu
şekildeki farmasötik preparatlar ve diğer preparatlar hariç olmak üzere, Yönetmelik
ekinde sıralanan maddeleri ve bunların karışımlarını ve doğal haldeki
ürünlerini,
c) Listelenmemiş madde; ekte yer almamakla birlikte
yasadışı uyuşturucu ve/veya psikotrop madde imalinde
kullanılmış olduğu tespit edilmiş ve edilecek olan maddeleri,
d) Kontrole tabi kimyasal madde/prekürsör;
Yukarıda tanımı yapılan listelenmiş maddeler ve listelenmemiş maddeleri,
e) Pazara sunum; kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörlerin bedelli veya bedelsiz temin edilmesi, imalatı, işlenmesi,
ithalat ve ihracatı da dahil olmak üzere ticareti,
dağıtımı ve depolaması gibi diğer ilgili faaliyetleri,
f) Operatör; kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin
pazara sunumu faaliyetlerinde bulunan gerçek veya tüzel kişiyi,
g) Distribütör; kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin
satışını yapmak üzere yurtdışından ve/veya serbest bölgeden getiren, ancak
gümrük işlemlerini kendisi yapmayıp gümrükte operatöre devir etmek suretiyle
satışını gerçekleştiren gerçek ve tüzel kişiyi,
h) Kontrole Tabi Maddelerin İthaline Mahsus Ruhsatname-Uluslararası
İthalat Permisi; kontrole tabi kimyasal maddeler/prekürsörlerin yurtdışından
ithalatı için Bakanlıkça düzenlenen, kendinden kopyalı, toplamı 5 nüsha olan ve
her bir nüshasının nasıl işlem göreceği üzerinde kayıtlı bulunan yeşil renkli belgeyi,
e) Kontrole Tabi Kimyasal Maddelerin Fiili İthalatında
Gümrük İdarelerinde Kullanılmaya Mahsus Ruhsatname-Yurtiçi Permi; yurtdışından
kontrole tabi kimyasal maddeler/prekürsörlerin ithalatı için Bakanlıkça
düzenlenen Kontrole Tabi Maddelerin İthaline Mahsus Ruhsatname-Uluslararası
Permiye istinaden, söz konusu maddeyi gümrükleme işlemini de yapmak suretiyle
alan operatör adına düzenlenen, toplamı 3 nüsha olan ve her bir nüshasının
nasıl işlem göreceği üzerinde kayıtlı bulunan beyaz renkli belgeyi,
ı) Kontrole Tabi Maddelerin İhracına Mahsus
Ruhsatname-İhraç Permisi; kontrole tabi kimyasal maddeler/prekürsörlerin
yurtdışına ihracatı ve/veya serbest bölgeye çıkışı için Bakanlıkça operatör
adına düzenlenen, kendinden kopyalı, toplamı 5 nüsha olan ve her bir nüshasının
nasıl işlem göreceği üzerinde kayıtlı bulunan pembe renkli belgeyi,
l) Kılavuz; yetkili otoriteler ile operatörler arasında
işbirliğini kolaylaştırmak amacıyla Bakanlıkça yapılacak düzenlemeyi
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Pazara
Sunumun İzlenmesi
Belgelendirme
ve Etiketleme
Madde 5- Kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin bulunduğu
ambalajlar, üreticisi tarafından, ticari adının yanı sıra kontrole tabi
kimyasal madde/prekürsörlerin tam kimyasal adı, ağırlığı/hacmi, karışım olduğu
takdirde karışımda yer alan kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin yüzde
oranı ve ambalaj içerisinde bu orana karşılık gelen ağırlığı/hacmi, üreticiye
ait bilgiler, üretim tarih ve serisini gösterir bilgiler, işaretler
,uyarıcı bilgiler ve üretici firmanın uygun bulacağı diğer ifadelerin de
bulunduğu etiketlerle tanımlanır.
Etiketler ambalajlar üzerinden herhangi bir şekilde
kolayca çıkarılabilir nitelikte olmamalıdır.
Kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin yurtiçinde
herhangi bir şekilde üretiminin vaki olması halinde, bu maddelerin piyasaya
sürülmesine ve/veya üreticisi tarafından faaliyetlerinde kullanılmasına ilişkin
tüm işlemler belgelendirilmiş olacaktır.
Özellikle fatura, kargo manifestosu,
idari belgeler, nakliye, depolama, söz konusu maddelere ve bu maddelerin
kullanıldığı ürüne ait üretim raporları ve diğer ticari belgeler, operatör
tarafından denetimi kolaylaştırıcı gerekli tedbirler alınmış sistematik bir
düzen içerisinde Bakanlıkça talep edildiği zaman ibraz etmek ve/veya yerinde
görülmek üzere işlemin yapıldığı takvim yılının bitiminden itibaren beş yıllık
bir süre için muhafaza edilmek zorundadır.
Yurtdışından ithal edilmiş olan kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörlerin, yurtiçinde yeniden ambalajlanarak satışa sunulması ayrıca
izne tabidir ve yukarıda belirtilen etiketleme bilgilerinde yapılan işlemlere
ilişkin kayıtlar da yer almalıdır.
İthalat
İşlemleri
Madde
6- Kontrole tabi kimyasal
maddeler/prekürsörlerin ithalatı, Bakanlık tarafından düzenlenecek Kontrole
Tabi Maddelerin İthaline Mahsus Ruhsatname-Uluslararası İthalat Permisi veya
gümrükte devir ile alınacaksa Kontrole Tabi Kimyasal Maddelerin Fiili
İthalatında Gümrük İdarelerinde Kullanılmaya Mahsus Ruhsatname -Yurtiçi Permi
ve yine Bakanlıkça onaylanacak ilgili Dış Ticarette Standardizasyon Tebliği
ekinde bulunan formata uygun hazırlanan onaylanmış Kontrol Belgeleri ve
onaylanmış proforma fatura/fatura örneklerinin ilgili gümrük idaresine ibraz
edilmesi suretiyle operatör tarafından gerçekleştirilir.
İthalatı gerçekleştirilen kontrole
tabi kimyasal madde/prekürsörün ithalatına ilişkin
gümrük giriş beyannameleri örnekleri ile birlikte Kontrole Tabi Maddelerin
İthaline Mahsus Ruhsatname-Uluslararası İthalat Permisi D Nüshası ve/veya
Kontrole Tabi Kimyasal Maddelerin Fiili İthalatında Gümrük İdarelerinde
Kullanılmaya Mahsus Ruhsatname-Yurtiçi Permi C Nüshası ilgili Dış Ticarette
Standardizasyon Tebliği"nde de belirtildiği üzere ithalatın gerçekleşmesini
takiben 15 gün içerisinde, adına belge tanzim edilmiş sorumlu gerçek ve/veya
tüzel kişi tarafından Bakanlığa ulaştırılması zorunludur.
Operatör, kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerle
ilgili olarak saklanması zorunlu olan belgelerin tümünü, denetimi
kolaylaştırıcı sistematik bir düzen içerisinde Bakanlıkça talep edildiği zaman
ibraz etmek ve/veya yerinde görülmek üzere beş yıllık bir süreyle muhafaza
eder.
İthalatı gerçekleştirilen kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörlerin sarfiyat ve stoklarına ilişkin bilgi ve belgeler, aylık periyotlar halinde Bakanlığa gönderilir.
Son
Kullanıcı Beyannamesi
Madde
7- Kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörlerin bedelli/bedelsiz hareketlerinin konu olduğu her işlemde,
formatı Bakanlık tarafından belirlenen Son Kullanıcı Beyannamesi, bir sonraki
operatörden temin edilerek bir önceki operatör tarafından, denetimi
kolaylaştırıcı gerekli tedbirler alınmış sistematik bir düzen içerisinde
Bakanlıkça talep edildiği zaman ibraz etmek ve/veya yerinde görülmek üzere beş
yıllık bir süre saklanması zorunludur.
İhracat
İşlemleri
Madde 8 - Kontrole tabi kimyasal maddeler/prekürsörlerin
ihracatı, Bakanlık tarafından düzenlenecek Kontrole Tabi Maddelerin İhracına
Mahsus Ruhsatname- İhraç Permisi"nin ilgili gümrük idaresine ibraz edilmek
suretiyle operatör tarafından gerçekleştirilir.
İhracatı gerçekleştirilen kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörün ihracına ilişkin gümrük çıkış
beyannameleri örnekleri ile birlikte Kontrole Tabi Maddelerin İhracına Mahsus
Ruhsatname-İhraç Permisinin D Nüshasının ihracatın gerçekleşmesini takiben 15
gün içerisinde, adına belge tanzim edilmiş sorumlu gerçek ve/veya tüzel kişi
tarafından Bakanlığa ulaştırılması zorunludur.
İhracatı gerçekleştirilen kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörün sarfiyat ve stoklarına ilişkin
bilgi ve belgeler, Bakanlığa gönderilir.
İhracatçı kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerle
ilgili olarak saklanması zorunlu olan belgelerin tümünü, denetimi
kolaylaştırıcı sistematik bir düzen içerisinde Bakanlıkça talep edildiği zaman
ibraz etmek ve/veya yerinde görülmek üzere 5 yıl süreyle muhafaza eder.
İthalat ve
İhracat İşlemlerinde Aranacak Diğer Belgeler
Madde 9 - Yukarıda belirtilen ithalat ve ihracat belgelerinin
onaylanabilmesi ve/veya düzenlenebilmesi için gerekli olan diğer bilgi ve
belgeler, kılavuzda gösterilir.
Başvuru sahibinin ilk başvurusu ise, Bakanlıkça
yapılacak/yaptırılacak, yerinde denetim de dahil olmak üzere, inceleme,
araştırma ve değerlendirme neticesinde, başvuru sahibinin söz konusu kontrole
tabi kimyasal maddeyi beyan ettiği ithalat amacı dışında kullanmayacağına
kanaat getirilir ve bildirilen faaliyetlerini yürütmeye yeterli personel, ekipman ve donanımına sahip olduğu tespit olunur ise,
Bakanlıkça, ithalat için gerekli belgeler düzenlenir/onaylanır.
Kaçakçılık ve/veya yasadışı uyuşturucu trafiğine
ilişkin herhangi bir suçtan sabıkası bulunan gerçek kişiler ile bunların
kurucusu, yöneticisi ya da ortağı bulunduğu tüzel kişilere ithalat ve/veya
ihracat izni verilmez.
Belirtilen suçlarla ilgili olarak haklarında açılmış
adli kovuşturma ya da dava bulunan kişilere de, haklarında takipsizlik ya da
beraat kararı verilinceye kadar ithalat ve/veya ihracat onayı verilmez.
Yurt İçi
Permi
Madde 10- Bir distribütör adına
düzenlenmiş Kontrole Tabi Maddelerin İthaline Mahsus Ruhsatname-Uluslararası
İthalat Permisine istinaden getirilmiş bulunan kimyasal madde/prekürsörü, gümrükte devir almak suretiyle bedelli/bedelsiz
alacak operatör, bu Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde belirtilen şekilde Bakanlığa
başvuruda bulunur. Bakanlıkça gerekli incelemeler yapılarak uygun görülmesi
halinde gerekli belgeler düzenlenir/onaylanır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Çeşitli
Hükümler
İzin
Belgelerinin İptali
Madde 11- Bu Yönetmeliğin ve diğer ilgili tüm mevzuatın
ilgililere yüklediği yükümlülükler ile sorumlulukların, gereği gibi yerine
getirilmemesi halinde Bakanlıkça sürdürülen izin işlemleri durdurulur veya daha
önce verilen izinler iptal edilir.
Bakanlıkça yürütülen kontrol tedbirleri çerçevesinde,
izin sahibinin, izni veriliş amacı dışında kullandığı ve artık bu izni
sürdürmeye layık ve uygun bir kişi olmadığı veya iznin verildiği zamandaki
koşulların artık karşılanmadığı kanaatini doğuran tespitler yapılması halinde,
izin belgesi Bakanlık tarafından askıya alınabilir ya da iptal edilebilir.
Kontrole
Tabi Kimyasal Maddelerin Transiti
Madde 12- İlgili gümrük idarelerince, transit rejiminde bulunan
maddeler için çıkış ve varış ülkeleri tarafından düzenlenmiş belgeler aranır.
Türkiye gümrük sahalarına operatör
tarafından getirilmiş olup, ithalatı gerçekleştirilmemiş olan ancak daha sonra
transit rejimine konu olan kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerin,
Bakanlık adına açılmış transit beyannameleri örnekleri ve varış ülkesi yetkili
makamınca düzenlenmiş izin belgeleri örneklerinin gönderilmesi suretiyle bu
Yönetmelik kapsamı çerçevesinde uygun görülmesi halinde, üçüncü bir ülkeye
gidişi mümkündür.
İşbirliği
Madde 13- Bakanlık, bu Yönetmeliğe tabi işlemlerin yürütülmesi
esnasında diğer ülkelerin yetkili makamları, uluslararası organizasyonlar ve
ulusal makamlarla koordinasyon ve işbirliğini yürütür.
Operatörler adres-telefon, unvan, firma ortaklarının
değişikliği ve yeni şubeler/birimler oluşturmaları halinde Bakanlığa, gerekli
evraklarla en geç 15 gün içinde bilgi vermek zorundadır.
Operatörler, kontrole tabi kimyasal
madde/prekürsörlere ait, miktar, ambalajlama, ödeme şekli, taşıma şekli ve
diğer rutin işlemler bakımından olağandışı siparişlerle karşılaştıklarında,
yasadışı uyuşturucu trafiği ve kaçağa kaymanın önlenmesi bakımından, Bakanlığı
derhal bilgilendirmek ve gerektiğinde Bakanlık koordinasyonunda diğer ilgili
yetkili makamlarla işbirliği yapmakla yükümlüdürler.
Kontrol
Tedbirleri
Madde 14- Bakanlık, kontrole tabi kimyasal madde/prekürsörlerle
ilgili her tür faaliyetlerde bulunanların işyerlerinde yerinde tespit ve
denetleme yapabilir.
DÖRDÜNCÜ
BÖLÜM
Son Hükümler
Uluslararası
Anlaşma Hükümleri
Madde 15- Bu Yönetmeliğin uygulanması bakımından, 11/2/1996 tarihli ve 22551 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan
Uyuşturucu ve Psikotrop Maddelerin Kaçakçılığına
Karşı 1988 Birleşmiş Milletler Sözleşmesi ve 21/4/2004 tarihli ve 5138 sayılı
Kanunla kabul edilen ve 27/4/2004 tarihli ve 25446 sayılı Resmi Gazete"de
yayımlanan Avrupa Topluluğu ve Türkiye Cumhuriyeti Arasında Uyuşturucu veya Psikotrop Maddelerin Yasadışı Üretiminde Sıkça Kullanılan
Ara ve Kimyasal Maddelere Dair Anlaşma hükümleri saklıdır.
Uyumlaştırılan
Avrupa Birliği Mevzuatı:
Madde
16- Bu Yönetmelik, Avrupa Birliğinin
Narkotik ve Psikotrop Maddelerin Yasa Dışı Üretiminde
Kullanılan Belli Maddelerin Üretilmesi ve Piyasaya Sürülmesi İle İlgili
92/109/EEC Sayılı Konsey Direktifi ve Narkotik ve Psikotrop
Maddelerin Yasadışı Üretiminde Kullanılan Belli Maddelerin Özel Kullanımına
İlişkin Müşteri Bildirimleri Hakkında ve 92/109/EEC Sayılı Konsey Direktifinin
Uygulanması Amacıyla Ayrıntılı Kurallar Belirleyen 1485/96/EC Sayılı Komisyon
Tüzüğüne paralel olarak hazırlanmıştır.
Yürürlük
Madde 17- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 18- Bu Yönetmelik hükümlerini Sağlık Bakanı yürütür.
EK 1
LİSTE
Madde
|
1-Phenyl-2-propanone
|
N-acetylanthranilic acid
|
Isosafrole
|
3,4- Methylenedioxyphenyl-2-propanone
|
Piperonal
|
Safrole
|
Ephedrine
|
Pseudoephedrine
|
Norephedrine
|
Ergometrine
|
Ergotamine
|
Lysergic acid
|
Acetic anhydride
|
Phenylacetic acid
|
Anthranilic acid
|
Piperidine
|
Hydrochloric acid
|
Sulphuric acid
|
Potassium permanganate (*)
|
Toluene (*)
|
Ethyl ether (*)
|
Acetone (*)
|
Methylethylketone (MEK) (*)
|
(*) Bu maddelerin tuzlarının
mevcudiyetlerinin mümkün olduğu yerlerde ve bu kategoride listelenen tüm
maddelerin tuzları.
|